Xasanaw xoolo-dhaqasho iyo markaad xilli ka weynaatid
Saw dharaaro tegay xusuutood dib uma soo xigatid
Waddada aan Gurigayga u maro, marka ay galabtii tahay ee aan lugaynayo, waxa aan soo ag maraa guri dharaar iyo waayaheed i xusuusiya. Guriga waxa ku jirta Hay’adda UNDP, waxana iska leh hadda ilma Cismaan Geelle. Gurigan waxa agtiisa ah guri yar oo dawladdu leedahay oo aan muuqan. Dhulka guriga weyn laga dhisay waxa laga iibshay Marxuun Cismaan Geelle, waxa uuse ahaa daaradii guriga dawladda.
Haddaba, markuu Marxuun Cismaan Geelle doonay inuu jeexdo oo dhiso, ayaa shaqaale geliyey Wasaaradda Hawlaha Guud oo uu Wasiir ka ahaa Injneer Yuusuf Caynab u tageen oo uu ka joojiyey dhismihii oo meeshii boolis geeyeen.
Eng. Yuusuf Caynab waxa uu ka mid ahaa Wasiirrada uu Madaxweyne Cigaal ku dhaadan jiray, waa Wasiirkii hirgeliyey mashruuca dib-u-dhiska buundooyinkii go’naa ee wadda Gabiilay ilaa Caynabo isku xidha ku yiillay. Mashruucaas oo ay maal-gelisay Midawga Yurub, markay ku qanaceen xilkasnimadii uu lahaa Wasiir Caynab. Wixii intaa ka dambeeyey Wasiir Caynab Midawga Yurub waa ay ka baxday dib-u-dhiska wadooyinka markay ku qanciwayday maamulkooda.
Sidoo kale, Wasiir Caynab waa ninka guryaha dawladda wada diiwangeliyey oo ku soo rogay dadka ku jiraa inay kiro bixiyaan, balse wixii intaa ka dembeeyey Wasiirradii Wasaaradda uga maamulkeeda gacanta ku qabtay waxay ku caan noqdeen iibinta Guryaha Dawladda iyo dhulka bannaan ee Shacabka. Injineer Yuusuf Caynab hadda xannuun ayuu la jiifaa oo aan cidina ka war hayn.
Aan ku soo noqdo dulucda ujeeddadayda’e, shirkii Golaha Wasiirrada ayuu Madaxweyne Cigaal ku soo bandhigay arrintii dhulka Gurigaas uu dhisanayey Marxuun Cismaan Geelle, oo uu sheegay in meeshii ay galeen laba Suldaan oo hubaysani, Booliskiina uu isaga yimid. Madaxweyne Cigaal waxa uu arrintaas u xilsaaray xubno Wasiirro ah oo ka soo jeeda beelaha Arab iyo Garxajis, si ay xal uga keenaan hawsha lagu furdaamiyo.
Shirkii Golaha Wasiirada ee toddobaadkii dambe, ayuu Madaxweyne Cigaal ku furay warraysiga Wasiirradii uu arrinta furdaaminta gurigaas u xilsaaray. Wasiirradii waxay ka warrameen kulankii ay la qaateen labada Suldaan iyo hadalkii dhexmaray oo aan wax-soo-jeedin xal ihi wehelin.
Madaxweyne Cigaal waxa uu ku yidhi Wasiirradii; “Waxan idiin diray inaad xal ii keentaan ee waxba ii maydaan keenin.” Waxa caddaatay in Wasiirradii labadii dhinacba ay ka cabsoodeen dhinacii Salaadiinta iyo dhinacii Madaxweynaha, dabadeedto ay ku adkaatay inay xal gaadhaan iyaga oo eed ka carar ah.
Markaas ayaan farta taagay oo aan ku idhi; “Madaxweyne, wixii dawladdii lahayd ee Caasimada ku yiil reer Hargeysa looguma iman, qoladayadii reer Bari iyo Galbeed waxba nagama soo gaadhin ee waxay ahayd sida aan xukunka u qaybsanay inaynu guryahana u qaybsano ee reer Hargeysa ayaa isku koobtay.
Haseyeeshee, arrintan waxa ay ila tahay in xukuumaddu aanay labada Suldaan ku qabsan Balloodh, innaga oo wax ka weyn ka filayna inay inala qabtaan. Waxse lagama maarmaan ciddii dulka bixisay ee dawladda ka tirsanayd in lala xisaabtamo.”
Markaan hadalkii dhameeyey ayaa Madaxweyne Cigaal taladii igu raacay oo yidhi; “Laba Suldaan oo aan wax weyn ka filayno ku qabsanmayno Balloodh.” Sidaas ayaa Marxuun Cismaan Geelle ku dhistay gurigan aan ag maro galabtii, kaas oo aan ku xusuusto dhacdadaas.
Waxa golaha Wasiirrada ka mid ahaa Mudane Marxuun Cali Asad oo ahaa Wasiir-ku-xigeenka Wasaaradda Macdanta iyo Biyaha oo maalintaasna shirka fadhiyey. Marxuun Cali Asad markuu Maayarka Magaalada Hargeysa ahaa ayuu mindhaa dhulkan bixiyey, mase aanan ogayn markii aan hadlayey, balse waxaan mar dambe ku war helay in Madaxweyne Cigaal uu xilkii ka qaaday.